رپتورلیک اینتل معرفی شد؛ پردازنده‌‌های نسل ۱۳ با ۴۱ درصد عملکرد چندهسته‌ای بهتر ۲۸ مهر عرضه می‌شوند

پردازنده‌ی ۳۱۹ دلاری Core i5-13600K تنها مدل اینتل به‌شمار می‌آید که افزایش قیمت را تجربه می‌کند؛ هر دو مدل عادی و بدون گرافیک یکپارچه (KF)، ۳۰ دلار گران‌تر از نسل قبل خواهند بود. این پردازنده ۸ هسته‌ی کم‌مصرف (۴ هسته بیشتر از نسل قبل) دارد و فرکانس هسته‌های کم‌مصرف و پرقدرتش با ۳۰۰ و ۲۰۰ مگاهرتز افزایش، به‌ترتیب به ۳٫۹ و ۵٫۱ گیگاهرتز رسیده است؛ از طرف دیگر توان توربوی بیشینه با افزایش ۳۱ واتی، اکنون ۱۸۱ وات خواهد بود.

منبع

پردازنده‌های Core i5 و Core i7 و Core i9 سری K با برچسب قیمتی ۳۱۹ تا ۵۸۹ دلار آغازگر حضور پردازنده‌های نسل ۱۳ در بازار خواهند بود؛ اما اینتل در نهایت ۲۲ پردازنده‌ی دیگر برای دسکتاپ و مجموعه‌ای دیگر برای لپ‌تاپ‌ها را نیز معرفی خواهد کرد.

مادربردهای سری 700 بهبودهای جزئی و اندکی را درمقایسه‌با سری 600 به‌ارمغان می‌آورند که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به افزایش تعداد مسیرهای PCIe 4.0 چیپست از ۱۲ به ۲۰ مسیر اشاره کرد. اینتل همچنین تعداد پورت‌های ۲۰ گیگابیت‌برثانیه‌ای USB 3.2 Gen 2×2 را از ۴ به ۵ ارتقا داده است. همانند گذشته، خود پردازنده‌های رپتورلیک از ۱۶ مسیر PCIe 5.0 و ۴ مسیر PCIe 4.0 برای یک ابزار ذخیره‌سازی پشتیبانی خواهند کرد.

اینتل پردازنده‌ی پرچم‌دار جدیدش، Core i9-13900K را «سریع‌ترین پردازنده‌ی دسکتاپ» معرفی می‌کند. خانواده‌ی Raptor Lake سه پردازنده‌ی جدید با فرکانس ۵٫۸ گیگاهرتز را دربردارد که رکورد جدیدی برای پردازنده‌های دسکتاپ عادی به‌حساب می‌آید، از سوی دیگر تعداد بیشتر هسته‌های کم‌مصرف نیز برای نخستین‌بار از سال ۲۰۱۷، اینتل را از نظر تعداد هسته‌ها، در جایگاه بالاتر از AMD قرار می‌دهد.

پردازنده‌ی ۴۰۹ دلاری Core i7-13700K اکنون از ۴ هسته‌ی کم‌مصرف بیشتر از نسل گذشته (در مجموع، ۸ هسته) بهره می‌برد؛ فرکانس بیشینه‌ی هسته‌های پرقدرت و کم‌مصرف آن نیز با ۴۰۰ مگاهرتز افزایش به‌ترتیب به ۵٫۴ و ۴٫۲ گیگاهرتز رسیده است. در کمال تعجب، اینتل می‌گوید توان توربوی بیشینه در پردازنده‌ی Core i7، با افزایش ۶۳ واتی، اکنون معادل ۲۵۳ وات خواهد بود.

چنانچه ادعای اینتل صحت داشته باشد، بدین‌ترتیب پردازنده‌های Raptor Lake یا پابه‌پای خانواده‌ی Ryzen 7000 خواهند آمد یا فراتر از آن‌ها عمل خواهند کرد؛ اما دو مدل ۲۹۹ و ۵۹۹ دلاری Ryzen 5 7600X و Ryzen 9 7950X در زمینه‌ی عملکرد گوی رقابت را از مدل‌های هم‌قیمت اینتل خواهند ربود.

همانند نسل گذشته، پردازنده‌های رپتورلیک از ترکیب هسته‌های پرقدرت برای پردازش‌های نیازمند تأخیر اندک و هسته‌های کم‌مصرف برای پردازش‌های چندرشته‌ای و پس‌زمینه‌ای بهره می‌برند. هسته‌های کم‌مصرف مانند گذشته از معماری Gracemont استفاده می‌کنند؛ اما هسته‌های پرقدرت از معماری Golden Cove به Raptor Cove ارتقا یافته‌اند.

پردازنده‌ی Core i9-13900K اکنون ۸ هسته‌ی کم‌مصرف بیشتر از گذشته در دل خود دارد؛ هسته‌هایی که فرکانس بیشینه‌ی آن‌ها با افزایش ۴۰۰ مگاهرتزی به ۴٫۳ گیگاهرتز رسیده است. اینتل می‌گوید باوجود آنکه هسته‌های کم‌مصرف از معماری گذشته استفاده می‌کنند؛ اما به‌لطف تغییرات ایجادشده در ساختار کش و چند بهینه‌سازی دیگر، اکنون این هسته‌ها با توان مصرفی کمتری، همان فرکانس و IPC هسته‌های ۱۴ نانومتری Skylake را ارائه می‌دهند.

برخی از بهبودهای رپتورلیک در هر سه پردازنده مشاهده می‌شود؛ به‌عنوان مثال، اینتل کش L2 هریک از هسته‌های پرقدرت را از ۱٫۲۵ به ۲ مگابایت افزایش داده و کش L2 هریک از کلاسترهای ‌کم‌مصرف را نیز با افزایش ۱۰۰ درصدی به ۴ مگابایت رسانده است. مجموع کش L3 نیز به‌لطف افزایش تعداد هسته‌های ‌کم‌مصرف، مقداری افزایش را تجربه می‌کند؛ به‌طوری‌که هریک از کلاسترهای کم‌مصرف، اکنون یک ماژول کش L3 را در کنار خود خواهد داشت.

اینتل با به‌کارگیری نسل سوم و سریع‌تر ترانزیستورهای SuperFin و افزایش قابلیت جابه‌جایی کانال، لیتوگرافی Intel 7 را به‌مقدار چشم‌گیری بهبود داده است. اینتل می‌گوید تغییرات اِعمال‌شده، به‌اندازه‌ی تحول کامل لیتوگرافی، بر عملکرد تأثیر می‌گذارد. براساس نمودار زیر، اینتل اکنون هم در ولتاژهای پایین، هم ولتاژهای بالا عملکرد بهتری را ارائه می‌دهد.

براساس اعلام اینتل، کش ۴ مگابایتی بزرگ‌تر L2 در کلاسترهای کم‌مصرف، از الگوریتم جدید واکش پویا بهره می‌برد که با استفاده از داده‌های مسافت‌سنجی بی‌درنگ و یادگیری ماشین، به‌طور پویا، الگوریتم واکشی را براساس بار پردازشی تنظیم می‌کند. اینتل می‌گوید الگوریتم جدید، عملکرد پردازنده‌ها را در برخی نرم‌افزارها مانند فتوشاپ تا ۲ درصد و در برخی دیگر تا ۱۶ درصد بهبود می‌دهد.

اینتل برای کش L3 راهکار پویای «مشمول/غیرمشمول» را به‌کار می‌گیرد؛ به‌موجب این راهکار، مکانیزم کش را بین حالت‌های مشمول و غیرمشمول تغییر می‌دهد. کش‌های مشمول یک کپی از داده‌های L2 را در کش L3 نگه می‌دارند و بدین‌ترتیب عملکرد تک‌هسته‌ای را ارتقا می‌دهند؛ درحالی‌که کش‌های غیرمشمول، تنها بخشی از داده‌های L2 را در L3 نگه می‌دارند و موجب بهبود عملکرد چندرشته‌ای می‌شوند.

از میان پردازنده‌های جدید، مدلِ ۲۴ هسته‌ای Core i9-13900K بالاترین فرکانس را ارائه می‌دهد؛ چراکه فرکانس کاری آن با بهبود ۶۰۰ مگاهرتزی به ۵٫۸ گیگاهرتز رسیده؛ اینتل می‌گوید فناوری‌های Thermal Velocity Boost و Advanced Boost Technology را به مدل‌های Core i9 آورده است؛ بنابراین برای دستیابی به چنین فرکانسی، شرایط توان مصرفی و دمای خاصی باید مهیا شود.

پردازنده‌های رپتورلیک و آلدرلیک هر دو با مادربردهای فعلی سری 600 و سری جدید 700 سازگاری دارند. مطابق معمول، اینتل ابتدا مادربردهای سری Z یا به‌طور جزئی‌تر Z790 را روانه‌ی بازار خواهد کرد؛ درحالی‌که خانواده‌ی B و H هم‌زمان با سایر اعضای خانواده‌ی رپتورلیک موجود خواهند شد.

اینتل پیش‌تر اعلام کرد که پردازنده‌های رپتورلیک به فرکانس ۶ گیگاهرتز دست می‌یابند؛ اما امروز چنین پردازنده‌ای را معرفی نکرد؛ بدین‌ترتیب احتمالاً باید در آیند منتظر پردازنده‌ی گران‌قیمتی با پسوند KS باشیم. پردازنده‌های رپتورلیک اکنون از حافظه‌های پرسرعت DDR5-5600 نیز پشتیبانی می‌کنند و البته کماکان با ماژول‌های اقتصادی‌تر DDR4 نیز سازگاری دارند.

اینتل می‌گوید پشتیبانی از حافظه‌های DDR5 را در صورت استفاده از یک یا دو کانال به‌ازای هر کانال را به‌ترتیب از نرخ تبادل داده‌ی ۴۸۰۰ و ۳۶۰۰ به ۵۶۰۰ و ۴۴۰۰ مگاترنسفر بر ثانیه رسانده است. اینتل همچنین اعلام کرد که پردازنده‌های رپتورلیک کماکان از حافظه‌های DDR4 پشتیبانی خواهند کرد؛ درحالی‌که پردازنده‌های AMD صرفاً با حافظه‌های DDR5 سازگاری دارند.

اینتل مدتی پیش اعلام کرد برای مقابله با بحران اقتصادی پیش‌رو، قیمت پردازنده‌هایش را افزایش خواهد داد. حال به‌نظر می‌رسد که اینتل قیمت پردازنده‌های i9 و i7 را ثابت نگه داشته؛ اما قیمت سری K را ۳۰ دلار افزایش داده است.

تحریریه مجله بازی یک گیمر