این فیلم همانند آثار جنگی و اکشن آن دهه‌ها پروسه‌ای سخت را به‌خاطر عدم وجود جلوه‌های ویژهی کامپیوتری طی می‌کند. فیلم حمله به اچ۳ بیشتر از آنکه روی درام سوار باشد تمرکز اصلی‌اش روی اکشن و عملیات‌های جنگی است. به‌همین دلیل شخصیت‌پردازی چندانی در این فیلم به چشم نمی‌آید. اچ۳، اثری هیجان‌انگیز است که با نمایش عملیات‌های هوایی و تعلیق‌های خاص خود مخاطب را سمت خودش می‌کشد.
خلاصه داستان: به فاطمه خواهر قیصر تعرض می‌شود و بعد از آن هم خودکشی می‌کند. به دنبال این اتفاق برادرش، فرمان نیز کشته می‌شود. قیصر برای گرفتن انتقام آن‌ها، منصور و رحیم و کریم را گیر می‌اندازد و به‌سزای اعمالشان می‌رساند.
فیلم منطقه ممنوعه یک اکشن جنگی است که نسبت به دیگر آثار این زیرژانر رئال‌تر عمل می‌کند. فیلم می‌کوشد تا تصویری واقعی از جنگ نشان دهد. ایده‌ی فیلم بسیار جالب و چالش‌برانگیز است که به دلایل مختلفی به هدر می‌رود. رسول به‌عنوان یک جاسوس وارد اردوگاه می‌شود و قصه بنایش را روی این کارکتر قرار می‌دهد. از آنجائیکه منطقه ممنوعه اثری شخصیت‌محور است و قصد به‌تصویر کشیدن سینمایی قهرمانانه را دارد، از حیث پرداخت قهرمان کم می‌آورد و ما آنچنان که باید به رسول نزدیک نمی‌شویم و نمی‌شناسیمش.
۱۶- فیلم حمله به اچ۳
- کارگردان: شهریار بحرانی
- بازیگران: حسین یاری
- سال انتشار: ۱۳۷۳
۲۰- فیلم تیغ و ابریشم
- کارگردان: مسعود کیمیایی
- بازیگران: جمشید هاشم‌پوذ
- سال تولید: ۱۳۶۴
کارکتری که دست به عمل می‌زند، یکه‌وتنها پیش می‌رود و در برابر آن‌هایی که سکوت کرده‌اند و یا مرتکب جنایت شده‌اند، کوتاه نمی‌آید. کیمیایی در این فیلم به جامعه‌ی سنتی مردم و جامعه‌ی قضایی می‌تازد، انفعال آن‌ها را سرمنشا هرج‌ومرج‌ها می‌داند و به جهان قصه‌اش با دیدی آخرالزمانی می‌نگرد. او قیصر را خلق می‌کند تا به یاری دنیایی ازهم‌گسیخته بیاید و نجات‌اش دهد. قیصر فیلمی لایه‌مند است، اثری که درش میتوان همه چیز یافت، از عناصر فیلم‌فارسی گرفته تا ایده‌های اجتماعی و سیاسی. این فیلم در آن زمان با سانسور مواجه شد و مدتی اجازه‌ی انتشار پیدا نکرد.
۷- فیلم کانی مانگا
- کارگردان: سیف‌ا… داد
- بازیگران: فرامرز قریبیان
- سال انتشار: ۱۳۶۶
خلاصه داستان: هواپیمایی عراقی در منطقه‌ی کانی‌مانگای کردستان سقوط می‌کند و خلبان‌اش زنده می‌ماند. گروهی از افسران ارتشی ایرانی ماموریت می‌یابند تا این خلبان عراقی را اسیر کنند. بعد از این اتفاق نیروهای عراقی به منطقه اعزام می‌شوند و یک درگیری هوایی با خلبان‌های ایرانی به راه می‌اندازند.
خلاصه داستان: بهروز اداره‌ی کارخانه‌ی عموی همسرش روشنک را که به‌خاطر حادثه‌ای کشته شده به‌عهده دارد. از طرفی دیگر هم روشنک توسط مردی تهدید شده است. پلیس که به‌دنبال حل ماجرای مرگ عموی روشنک است متوجه یک دسیسه‌چینی می‌شود.
اکشن را میتوان یکی از پرطرفدارترین‌های سینما در نظر گرفت. ژانری که حیات‌اش به توسعه و پیشرفت تجهیزات سینمایی گره خورده و محال است در پرفروش‌ترین‌های باکس‌آفیس خبری از یکی‌شان نباشد. سینمایی که پای ثابت تولید کمپانی‌های فیلمسازی است و مخاطبان زیادی را نیز در چنگ خود دارد. اما اوضاع در ایران مقداری فرق می‌کند از آنجاییکه سینمای ما آنچنان که باید به متخصصین و تجهیزات سینمایی استانداری دسترسی ندارد، اکشن‌ها در این سازوکار کمتر ساخته می‌شوند و مخاطبان رغبت چندانی به آن‌ها ندارند. همین جشنواره‌ی فجر ۱۴۰۰ بود که اکشنی در آن به‌نمایش درآمد، منتقدان تا توانستند به باد نقداش گرفتند. اثری که هم از لحاظ تکنیکی و هم از لحاظ محتوایی، فیلمی شلخته و درهم بود و دست‌اندکاران جشنواره تنها برای بها دادن به اکشن و تنوع ژانری حاضر به پذیرش‌اش شده بودند.
شخصیت‌پردازی عنصری است که در پیرنگ خوب عمل نکرده و ما عملا نمی‌توانیم با شخصیت نگار، تنها قهرمان زن اکشن این لیست ارتباط برقرار کنیم و مسیر رشداش را ببینیم. از طرفی دیگر نیز ساختار درهم ریخته‌ی فیلم، مخاطب را سردرگم می‌کند و آن سکانس‌هایی که روح پدر نگار به کمک قهرمان قصه می‌آید با بخش رئال روایت مچ نمی‌شود و تاثیر دراماتیک‌اش را از دست می‌دهد. با اینحال این فیلم نکته‌ی مثبتی در سینمای اکشن است، فیلمی که در حد بضاعت‌اش قصد دارد تا به درام توجه کند و از گونه‌های دیگر سینمایی نیز بهره ببرد.
فیلم نیش همانند بسیاری از آثار اکشن ایرانی از ضعف در درام رنج می‌برد. کارکترها در حد ایده‌ای می‌آیند و می‌روند، قهرمان‌های قصه نیز آنگونه که باید انگیزه‌‌هایشان پرداخت نمی‌شود و چیزی از خود نشان نمی‌دهند. نیش عناصر فیلمهای فارسی را در خود جای می‌دهد و اکشن و فرم را مقدم بر درام می‌داند. نیش اگرچه در بخش محتوا کم می‌آورد اما از لحاظ نوع فیلمبرداری و کارگردانی سکانس‌های اکشن بسیار عالی است. درواقع این فیلم برای آن روزهای سینما که فیلمسازان امکانات چندانی در اختیار نداشتند یک موفقیت بزرگ محسوب می‌شد. فیلمی با سکانس‌های اکشن سنگین که یک کارگردان فیلم اولی خوب از پس‌شان برآمده است.
عقابها، یکی از بهترین فیلمهای سینمای دفاع‌مقدس است که جز اولین فیلمهای این زیرژانر به‌حساب می‌آید. این فیلم بعد از گذشت سال‌ها هنوز هم قصه‌ای سرحال و جذاب دارد و می‌تواند مخاطب امروزی را با خود همراه کند. عقابها در زمان اکران رکورد عجیبی از خود به‌جای گذاشت، به‌طوریکه همچنان یکی از پرمخاطب‌ترین و پرفروش‌ترین فیلمهای تاریخ سینمای ایران شناخته می‌شود. این فیلم که براساس داستان واقعی نجات یک خلبان و با اقتباس از کتاب سقوط در چهلمین پرواز ساخته شده، قصه‌ای است که خود را با تعلیق همراه می‌کند و از تم قهرمان بهره می‌برد.
حال بگذریم که سینمای ایران (بهتر است بگوییم فیلمساز) چه موانعی بر سر راه خود تا رسیدن به فیلمی اکشن و استاندارد دارد اما در این میان کارگردانانی بوده‌اند و هستند که تمام تلاش‌شان را برای رسیدن به این آرزوی همیشگی انجام داده‌اند. از بهترین فیلم های اکشن ایرانی میتوان به فیلم تاراج، عقاب ها، قیصر و چهار راه حوادث اشاره کرد.
افعی یک اکشن جنگی و رزمی است که در زمان ساخت خودش، موفقیتی بزرگ محسوب می‌شد، فیلم هم توانسته بود در گیشه موفق عمل کند و هم از لحاظ فنی و تکنیکی تصویری جذاب و قابل اعتنا از خود نشان دهد. این فیلم از لحاظ سبک بصری از آثار هم‌دوره‌ی خودش یک سروگردن بالاتر بود و از همه‌ی اینها مهمتر اینکه جمشید هاشم‌پور ستاره‌ی اکشن آن روزها را نیز با خود همراه داشت. افعی یادآور فیلمهای اکشن آمریکایی است، همان‌هایی که در دل جنگل‌ها در حال تعلیم و آموزش تروریست و قاچاقچی هستند و یک قهرمان تنها بهشان حمله می‌کند و همه‌ی نقشه‌هایشان را بهم می‌ریزد.
۵- فیلم تاراج
- کارگردان: ایرج قادری
- بازیگران: جمشید هاشم‌پور
- سال انتشار: ۱۳۶۴
درواقع بیشترین بار فیلم روی فرم سوار است تا اینکه قصه‌اش چیز درخوری از خود داشته باشد. روز صفر همانند بسیاری از آثاری که براساس داستانی واقعی ساخته شده‌اند، گرفتار عدم‌وجود تعلیقی دراماتیک می‌شود و تماشاگر با توجه به آگاهی از پایان این عملیات آنچنان که باید درگیر اضطراب نمی‌شود. از طرفی دیگر هم شخصیت‌پردازی‌ها به‌نوبه‌ی خود لنگ می‌زنند. کارکتر رضا که با تقلید از جاسوس‌های هالیوودی ساخته شده برای مخاطب غیرآشناست و امیر جدیدی هم نمی‌تواند در قالب این نقش فرو رود و تنها با کاریزمایش است که مخاطب را سمت خود نگه دارد.
خلاصه داستان: عراق به‌خاطر ضعف در بخش نیروی هوایی خود، تجهیزات نظامی‌اش را به پایگاهی دورافتاده می‌برد. فرماندهان نظامی نیروی هوایی ارتش ایران، عملیات پیچیده‌ای را برای دسترسی به این پایگاه جدید طراحی می‌کنند.
از میان بهترین فیلم های اکشن ایرانی میتوان به فیلم ترن، فیلم عقاب ها و فیلم کانی مانگا اشاره کرد. فهرست کامل ۲۰ فیلم برتر اکشن ایرانی را می‌توانید در یک گیمر بخوانید.
